Gratis verzending bij aankoop vanaf € 250,-   Gratis proefstalen

WAT IS ZIJDE?

  • Geplaatst op
  • Door Sabine
  • 0
WAT IS ZIJDE?

WAT IS ZIJDE

Een waargebeurd verhaal of een mythe? Er was eens.... héél lang geleden een keizerin in het oude China. Zij liet per ongeluk een zijdecocon in haar hete thee vallen. Een wonderlijk verhaal volgde toen zij de cocon uit haar thee wilde verwijderen. Tot haar verrassing wikkelde zich een prachtig glad en glanzend zijde draadje af. Met deze verkregen garens/draden sloeg de keizerin aan het weven, waarna er extra zachte en luxe zijden stoffen ontstonden. Zo enorm bewerkelijk en enorm luxe, dat deze zijde enkel geschikt was voor de elite van China.

Zijde is de naam voor een stof of garen gewonnen uit de oogst van zijderupsen. Een natuurlijk en super-de-luxe materiaal. Het is een natuurlijke eiwitvezel. Afkomstig van de gesponnen spinsels van de zijderupsen. Wanneer de rupsen dik, rond en klaar zijn voor de transformatie naar een vlinder, wikkelen ze zich in eindeloos lange draden tot een cocon. In deze cocon kunnen ze zich na een tijdje tot vlinder ontvouwen. In theorie, want zover komt het op de zijdeplantages eigenlijk niet. Zijde is een natuurlijk filamentengaren. Al voordat de rups zich überhaupt tot een vlinder kan ontwikkelen, worden de draden, middels een speciaal proces er weer afgewikkeld om te gebruiken voor de productie van zijde textiel en stoffen. De zijderups is de meest gangbare manier om zijde te verkrijgen, maar er zijn ook spinnen en dan met name de door hen gefabriceerde spinnenwebben, waarvan de draden/spinsels gebruikt worden voor het maken van zijde.

 

 

ZIJDEROUTE

De belangrijkste handelsroute van Oost naar West. Ontstaan in de klassieke oudheid tot in de late Middeleeuwen. Ook wel de "Zijdeweg" genoemd. Deze benaming staat voor de belangrijkste route en/of handelsweg van China en het Oosten van Azië aan de ene kant en het Midden-Oosten en Europa aan de aan de westkant daarvan. Een van de belangrijkste en meest luxe handelsgoederen was de zijde. Zo’n 5000 jaar geleden is de ontwikkeling van zijde ontstaan in China. China is ook nu nog steeds dè grootste producent van natuurlijke zijde. De zijdeteelt van/uit China bedraag nu nog 90% van de gehele wereldproductie. In de loop der eeuwen heeft zijde zich middels handelaren uitgebreid via het Midden-Oosten naar het Middellandse zeegebied van Europa. Naast het eindproduct zijde werd ook de zijde techniek, welke eeuwen lang geheim is gehouden door de Chinezen zijdeboeren door de jaren langs de zijderoute overgenomen en ontdekt. Zo begonnen zelfs de Fransen en Italianen in de 15de eeuw zelf zijde te produceren. Toch blijft het overgrote zijde aanbod afkomstig uit China.

De zijderoute werd voor allerlei handelswaar gebruikt, maar omdat zijde een zeer kostbaar en geliefd materiaal was werd deze ook vaak als smokkelwaar meegenomen. Hier dankt de zijderoute zijn naam aan.

 

 

ZIJDE PROCES

De productie van zijde is bewerkelijke en daarom duur en kostbaar. Zijde wordt meestal gemaakt door de Bombyx Mori. Dit is het ras wat het meeste gebruikt wordt voor de teelt van zijde.  De zogenaamde moerbeizijde. Zijde wordt gemaakt van het draad van de zijderups, de larve van de zijdevlinder. Hiervoor worden er moerbeibomen geteeld. Deze bomen zijn de enige planten, waarop de zijdevlinders hun eitjes leggen.

Na het leggen van de eitjes overlijd "mama moerbeivlinder" meestal direct. Uit haar met liefde gelegde eitjes komen de zijderupsjes/zijdelarven. De baby's van de zijdevlinder. Op de moerbeiplantages eten deze rupsen zich binnen een maand onbeperkt en aan een stuk door vol en dik met het knagen van en aan de bladeren van de moerbeibomen. (Rupsje Nooit Genoeg). De zijde verkregen van deze moerbeiplantages en moerbeirupsen wordt ook wel moerbeizijde genoemd. Moerbeizijde is de bekendste soort zijde bedraagt het grootste gedeelte van alle deze zijde en wordt op de zijdekwekerijen in China en in het Verre-Oosten gekweekt.

Wanneer de rups groot en dik is gegeten, zal zij zich klaarmaken voor de transformatie naar een vlinder. De zijderups weeft haar cocon met zijdevezels, welke zij uitscheid in de vorm van een lange gladde draad. Deze substantie wordt afgescheiden door 2 klieren, de speciale zijdeklieren. Dit uitgescheiden goedje stolt wanneer het in aanraking komt met lucht. Zo ontstaan er een lange, gladde draad die wel 3000 meter lang aan één stuk kan worden. De rups omwikkelt zich met dit zijdespinsel of zijdedraad tot een pop/cocon. Dit geeft hem vervolgens de bescherming om zich in ongeveer een maand te ontwikkelen of transformeren van rups tot een mooie zijdevlinder. Na een maand zijn ze sterk genoeg en klaar om uit de cocon kruipen. Maar zover komt de gemiddelde zijderups niet, want daar hier komt in de traditionele manier van de verwerking van zijde de mens aan de pas.

Met kokend water kunnen we de stof “Sericine” (lijm die de zijdefilamenten aan elkaar plakt) los weken en fijne zijden draden van de pop los trekken. Men zoekt het begin en trekt de draad van de cocon. Vaak bundelt men deze per 6 a 8 draden samen tot een streng, om hier vervolgend de zijde stoffen mee te kunnen weven.

 

 

WAT MAAKT ZIJDE GELIEFD EN LUXE?

Zacht, sterk met chique glans… Zijde is een luxe natuurproduct en heeft enorm fijne en goede eigenschappen die het draagcomfort van zijde verhogen. Zijdevezels zijn goed temperatuur regulerend. Ze voelen ’s winters warm en ’s zomers koel aan. Zijde typeert zich door de typische en zachte zijdeglans. De zachte zijde stof is ontzettend elastisch, ademend, absorberend en goed isolerend. Daarnaast heeft zijde een natuurlijke vuilafstotende, antibacterieel en antistatische  beschermlaag en behoeft hierdoor weinig onderhoud als reinigen en wassen. Meestal is enkel de zijde luchten afdoende. Zijde heeft een brandwerende of brandvertragende eigenschap van zichzelf. Dit is vergelijkbaar met een ander natuurlijke eiwitgaren afkomstig van wol. Zijde kan tot wel een derde van het eigen gewicht aan vocht opnemen (30%), zonder nat of klam aan te voelen, wat het comfort tijdens het dragen van zijde enorm verhoogd.

Kortom: zijde is een natuurlijk product, glad, glanzend, vocht opnemend, sterk, elastisch, kreukherstellend, ademend en ventilerend. Het is tevens super sterk voor een natuurlijke vezel. Zijde is heel fijntjes, soepel en licht, maar toch sterk en elastisch. Een zijdedraad kan tot 20 procent oprekken of uitgetrokken worden zonder te breken. Al het bovengenoemde verklaart waarom je ontzettend lang van zijde kan genieten en waarom zijde al zo lang een zeer luxe en geliefde keuze is over de hele wereld.

 

KUNSTZIJDE VERSUS NATUURLIJKE ZIJDE

Door de luxe look and feel is zijde altijd al een interessant materiaal geweest om na te bootsen en na te maken. Helemaal gelukt is dat nooit, maar zo zijn er toch een aantal minder kostbare zijde imitaties ontstaan. Bijvoorbeeld de synthetische versie, ook wel kunstzijde genoemd. Een voorbeeld van een kunstzijde is Viscose. De echte en de imitatie zijde zijn echter gemakkelijk te onderscheiden door een simpele brandproef. Echt natuurlijk verkregen zijde van de zijderups, zal heel moeilijk vlam vatten. Het dooft direct, wanneer het een klein beetje lijkt te branden.  Dit in tegenstelling tot de kunstzijde, welke juist snel vlam vat.

 

 

BIOLOGISCHE ZIJDE VERSUS VREDESZIJDE

Naast het Oeko-tex certificaat voor textiel bestaat en nog een internationale certificering. De zogenaamde GOTS certificering. GOTS-gecertificeerde zijde staat voor zijde verkregen van zijderupsen van teelt van biologische moerbeibomen. Tevens heeft de GOTS-certificering betrekking op de manier waarop deze grondstof tot textiel wordt verwerkt. Met andere woorden of het productieproces van de stof is uitgevoerd en voldoet aan alle sociale en ecologische vastgestelde normen.
Helaas is het is het verkrijgen van zijde echt geen sprookje. De ontwikkeling van de rups tot vlinder wordt eigenlijk wreed onderbroken, omdat wij de spinsels stelen en hiermee de cocon kapot maken, zodat de ontwikkeling van rups tot mooie vlinder abrupt wordt beëindigd. Sterker nog, om de mooie lange zijde filamenten gemakkelijk te kunnen afwikkelen, worden de cocon's levend gekookt. Je zult begrijpen dat de zijderupsen dit niet overleven. Tot wel 6000 zijderupsen voor slechts 1 kilo zijde.

Eind vorige eeuw werd er in India een meer dier- of rupsvriendelijker manier ontwikkeld. Geen massamoorden meer om zijde te verkrijgen. Onder de noemer "Organic Peace Silk", vrij vertaald: “Vredeszijde” of de benaming uit het land van herkomst "Ahimsazijde" genoemd. Deze methode schaadt de rups niet. Het proces van rups naar vlinder (of mot) wordt niet onderbroken. Het duurt circa 30 dagen, voordat de zijderups transformeert tot motje, waarna hij zelf de cocon doorboort en eruit kruipt. Het duurt langer, creëert kleine/korte zijdegarens, welke weer aan elkaar gesponnen moeten worden. Er is meer tijd en meer cocons nodig om dezelfde hoeveelheid zijde te verkrijgen en de zijde behoudt een ruwer en minder glad uiterlijk. Tevens is deze zijde nog meer kostbaar dan de zijde verkregen volgends de traditionele en minder diervriendelijke manier.

Hoe diervriendelijk en ethisch verantwoord deze manier ook lijkt, er is nog te weinig toezicht, waardoor de naam vaak mooier doet vermoeden, dan de daadwerkelijke uitvoering. Zo kunnen rupsen toch eerder gedwongen worden om uit de cocon te komen of worden de prijzen laag gehouden voor productie door kinderarbeid in te zetten.

 

 

 

 

Reacties

Wees de eerste om te reageren...

Laat een reactie achter
* Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd.
Door het gebruiken van onze website, ga je akkoord met het gebruik van cookies om onze website te verbeteren. Dit bericht verbergen Meer over cookies »